Пазари на електрична енергија
1. Наслов на наставниот предмет |
Пазари на електрична енергија |
|||||||
2. Код |
3ФЕИТ09З017 |
|||||||
3. Студиска програма |
ЕЕС |
|||||||
4. Организатор на студиската програма |
Факултет за електротехника и информациски технологии |
|||||||
5. Степен |
Прв циклус студии |
|||||||
6. Академска година/семестар |
IV/7 |
7. Број на ЕКТС |
6.00 |
|||||
8. Наставник |
Д-р Весна Борозан |
|||||||
9. Предуслов за запишување на предметот |
Ислушани: Економија за инженери |
|||||||
10. Цели на предметната програма (компетенции): Стекнување на основни познавања од областа на пазарното стопанисување со електричната енергија, типови на пазари на електрична енергија, како и разбирање на влијанието на преносните мрежи врз функционирањето на пазарите и нивно спојување во единствен пазар. |
||||||||
11. Содржина на програмата: Зошто е потребна конкуренција во стопанисувањето со електрична енергија? Политика на електроенергетскиот сектор и законски и организациони модели на конкуренцијата. Пазар на електрична енергија: Модели (организација) на пазарите на електрична енергија; Временски домен на пазарите. Типови на пазари: Децентрализирани пазари – пазари на билатерални физички и финансиски договори; Централизирани физички пазари – пазар ден однапред, дневен пазар и пазари на помошни услуги. Сигурност на системот и помошни услуги: Вреднување на помошните услуги. Продажба на системски услуги – балансен механизам. Влијание на преносните мрежи врз пазарот на електрична енергија: Децентрализирано тргување преку преносна мрежа - право на физички пренос; Централизирано тргување преку преносна мрежа - загушувања, јазолни цени, трговски суфицит, влијание на загубите, математичка формулација на јазолните цени, управување со ризици. Спојување на пазари на електрична енергија: Европски целен модел; Регионални пазари. |
||||||||
12. Методи на учење: Предавања и вежби со презентации и симулации, интерактивност на часовите, домашни задачи и изработка на проектни задачи. |
||||||||
13. Вкупен расположив фонд на часови |
3 + 2 + 0 + 0 |
|||||||
14. Распределба на расположивото време |
180 |
|||||||
15. Форми на наставните активности |
15.1. Предавања – теоретска настава |
45 |
||||||
15.2. Вежби, семинари, тимска работа |
30 |
|||||||
16. Други форми на активност |
16.1. Проектни задачи |
30 |
||||||
16.2. Самостојни задачи |
30 |
|||||||
16.3. Домашно учење |
45 |
|||||||
17. Начини на оценување |
17.1. Тестови |
20 |
||||||
17.2. Семинарска работа/проект |
20 |
|||||||
17.3. Активност и учење |
10 |
|||||||
17.4. Завршен испит |
50 |
|||||||
18. Критериуми за оценување |
до 50 бодови |
5 (пет) (F) |
||||||
од 51 до 60 бодови |
6 (шест) (E) |
|||||||
од 61 до 70 бодови |
7 (седум) (D) |
|||||||
од 71 до 80 бодови |
8 (осум) (C) |
|||||||
од 81 до 90 бодови |
9 (девет) (B) |
|||||||
од 91 до 100 бодови |
10 (десет) (A) |
|||||||
19. Услов за потпис и полагање на завршен испит |
Редовно посетување на предавањата и вежбите. |
|||||||
20. Јазик на кој се изведува наставата |
Македонски и Англиски |
|||||||
21. Метод на следење на квалитетот на наставата |
Интерна евалуација и анкети. |
|||||||
22. Литература |
||||||||
22.1. Задолжителна литература |
||||||||
Бр. |
Автор |
Наслов |
Издавач |
Година |
||||
1 |
В. Борозан, П.Крстевски |
Пазари на електрична енергија |
Интерна скрипта |
2016 |
||||
2 |
Daniel Kirschen, Goran Strbac |
Fundamentals of Power System Economics |
John Wiley & Sons |
2004 |
||||
3 |
|
|
|
|
||||
22.2. Дополнителна литература |
||||||||
Бр. |
Автор |
Наслов |
Издавач |
Година |
||||
1 |
Steven Stoft |
Power System Economics Designing Markets for Electricity |
John Wiley & Sons |
2002 |
||||
2 |
M. Shahidehpour, H. Yamin, Z. Li |
Market Operations in Electric Power Systems - Forecasting, Scheduling, and Risk Management |
IEEE Press, Wiley-Interscience, A John Wiley & Sons, Inc. |
2002 |
||||
3 |
Barrie Murray |
Power Markets and Economics |
John Wiley & Sons |
2009 |